(«Қишлоқ қурилиш банк» томонидан тахминий ҳисоб-китоб қилинган таклиф)

Мутахассисларнинг фикрича, шахсий томорқада қуёнчилик билан шуғулланиш учун ишни 100 бош қуён боқишдан бошлаш мақсадга му­вофиқ экан. Кейин фаолиятни янада кенгайтириш мумкин. Қуйида банк мутахассислари ишлаб чиққан тахминий ҳисоб-китобни келтирамиз.

Бир бош зотдор қуённинг бозордаги нархини ўртача 80 000 сўм, деб ҳисобласак, 100 бош қуён учун банкдан 8 миллион сўм кредит олиш керак бўлади. Кредит эса 6 ойлик имтиёзли давр билан 3 йил муддатга берилади.

Бир бош она қуён 1 йилда ўртача 5 тадан бола берса, жами 500 та қуён туғилади ва уларнинг йиллик жами сони 600 тага етади.

Қилинадиган харажат

Озуқа-ем харажати учун бир қуёнга йилига ўртача 45 000 сўм кетади, дейлик. 600 та қуён учун (45 000 сўм х 600 бош) бу кўрсаткич — 27 000 000 сўмни ташкил этади.

Бунга яна коммунал харажатлар (электр энергияси, сув, газ ва ҳ.)ни қўшамиз. Мазкур харажатлар ўртача (1 қуёнга 3000 сўм х 600 бош) — 1 800 000 сўмни ташкил этсин, дейлик.

Яна иш ҳақи (1 та қуён боқиш учун 4 000 сўмдан х 600 бош) тўланса, бу кўрсаткич ўртача 2 400 000 сўмни ташкил этади.

Бошқа харажатлар (1 қуёнга 8 000 сўм х 600 бош)га ўртача — 4 800 000 сўм кетсин.

Энди ҳаммасини жамлаймиз (27 000 000+1 800 000+2 400 000+ 4 800 000). Бунда жами харажат — 36 000 000 сўм келиб чиқади.

Олинадиган даромад

Агар 600 қуёндан 300 боши 80 000 сўмдан сотилса, бу — 24 000 000 сўм бўлади.

300 боши гўшт йўналишида бўлсин ҳам, дейлик. Бир бош қуён ўртача 5 килограмм гўшт беради, 1 кило­грамм қуён гўшти эса ўртача 15 000 сўм туради, деб ҳисоблайлик. Демак, 300 қуён (300 х 5) жами 1 500 килограмм гўшт беради. 1 500 килограммни 15 000 сўмга кўпайтирсак — 22 500 000 сўм келиб чиқади.

Гўштга йўналтирилган қуёнлардан 300 та тери ҳам чиқади. Демак, 1 та терининг бозор нархи ўртача 17 000 сўм турса, 300 таси — 5 100 000 сўм бўлади.

Энди ҳаммасини жамлаймиз (24 000 000+22 500 000+5 100 000). Бунда жами даромад — 51 600 000 сўм келиб чиқади.

Молиявий натижа

Маҳсулот сотишдан тушум 51 600 000 сўмни ташкил этишини билиб олдик. Бу икки йилда (51 600 000+51 600 000) — 103 200 000 сўмни ташкил этади.

Сотиб олинган маҳсулотлар таннархи — 36 000 000 сўм ҳам икки йилга кўпайтирилади ва бу — 72 000 000 сўм бўлади.

Бунга яна молиявий харажатлар (кредит фоизи ва бошқа) қўшилади. Биринчи йил бу — 2 957 000 сўм бўлса, иккинчи йилда — 5 553 000 сўмни ташкил этади. Демак, уларни жамласак (2 957 000+5 553 000) — 8 510 000 сўм ҳосил бўлади.

Бошқа харажатларга ўртача 4 500 000 сўм кетса, бу икки йилга 9 000 000 сўм ни ташкил этади.  Энди икки йиллик тушумдан қолган харажатларни (103 200 000 – 72 000 000 – 8 510 000 – 9 000 000 = 13 690 000) айирамиз.

Хуллас, икки йил давомида асосий кредит қарзини ва унга ҳисобланган фоизларни (9 фоиз) тўлиқ тўлаб,        13 690 000 сўм соф фойда олиш мумкинлиги ойдинлашади.

Нурбек ҒАФФОРОВ

тайёрлади.