Университет. Амфитеатр шаклидаги катта аудитория имтиҳон топшираётган талабалар билан тўла.

Қаттиққўл ва шафқатсиз домла хўмрайганча ҳаммани нигоҳи билан «рентген»дан ўтказиб юрибди. Бир пайт у тепароқдаги талаба қандайдир қоғозчага гоҳида тикилиб қолаётганини пайқаб қолди:

— Ҳа, Аҳмедов, қанақа қоғозча экан у, бунчалар сеҳрли?..

— Айтолмайман ҳам, беролмайман ҳам... Бу менинг сирим, юрагимнинг бешифо жароҳати бу... домла!

— Нима? Беролмайман?..

— Домла, раҳм қилинг. Мени тушунинг, сиз ҳам талаба бўлгансиз. Сиз ҳам севгандирсиз... Бу нарса мен учун жуда азиз, жуда қадрли, бебаҳо. Мен уни ҳеч кимга бермайман!

— Демак, имтиҳон натижаси сиз учун унчалик азиз ва қадрли эмас, шундайми? Қани, Аҳмедов, марҳамат қилиб тақиқланган маълумот манбасини менга узатсинлар...

Баджаҳл профессор пиллапоялардан секин тепа қаторлар томон кўтарила бошлади. Талабанинг олдига борганда профессор ҳайрон бўлганча серрайиб туриб қолди. Ҳатто ҳафсаласи пир бўлди. Оббо, бу ёғи қизиқ бўлди-ю, бу қоғозча шпаргалка эмас, хушрўйгина қизнинг фотосурати экан. Профессор қўллари қалтираб турган йигитдан «ноёб» қоғозни деярли тортиб олди. Суратни ағдариб қаради ва қиз боланинг ҳуснихати билан ёзилган сатрларга кўзи тушди: «Қийналган пайтларда мададкорингизман!»

Домла хўрсинди. Нималарнидир эслади. Ўзини ортга ташлаб ҳасратли, ғамбода бир кўйда лабларини чўччайтирди. Севги! Нақадар соф ва мусаффо севги! Ҳа, унинг ҳам армонлари бор. Унга мана шу йигитда бўлган нарса — соф муҳаббат насиб этмади. Агар унга ҳам ана шунақа қиз шунақа хат ёзиб берганда тоғларни ағдармасмиди! О, муҳаббат, бунчалар ҳуснкорсан!

Домла қандайдир бешуур алфозда суратни йигитга қайтарди-да, ортга бурилди. У талабалик йилларида қолдирган армонли муҳаббатини эслаб, тушкун бир кайфиятда эди.

Бу пайтда талаба фотосуратни бошқа қоғозга алмаштириб олди ва бемалол тайёр ечимни қоғозга тушира бошлади... Домла пастга тушгач ҳам муҳаббатдан куч олиб саволларга жавоб ёзаётган «ошиқ-ғариб»га зимдан қараб қўяр ва унга бироз ёрдам бериб юбориш керак, деб ўйларди... 

 Маҳмуд  БЎРОН