Душанба
15-Декабр 2025
Баҳор фасли халқ сайиллари, миллий ўйинларга бойлиги билан бошқа фасллардан алоҳида ажралиб туради. Сочларига толпопук тақиб, йўл четида «бештош» ўйнаётган қизалоқларни кўриб, беихтиёр болалигимда ўйнаган мароқли ўйинлар кўз олдимда гавдаланади.
Мен учун энг қизиқарли ўйин «ланка» эди. Танга шаклидаги қўрғошинга терини мустаҳкамлаб ёки бўлмаса қалин қирқим матоларни майдалаб ланка ясардик. Агар ўйнагувчилар сони кўп бўлса жамоаларга бўлиниб, кам бўлса якка-якка бўлиб ўйинга киришардик. Унда оддий тепиш, жуфт тепиш, сакраб тепиш каби шартлар бўйича ўзаро беллашардик.
Яна бир ўйин бор эдики, унинг нафақат ўйнагувчи, балки томошабинлари ҳам кўп бўларди. Бу ўйин номи «Чикки» деб аталиб, унга махсус битта узунчоқ, битта қисқа калтакча ясаларди. Катта доира чизилиб, бир иштирокчи доира ичида туриб калтакчани улоқтиради. Иккинчи иштирокчи эса уни ерга туширмасликка ҳаракат қилади. Мабодо ушлаб қололмаса, уни ердан олиб доирага қайтаради. Доира ичига туширгандагина калтак улоқтириш навбати унга тегади. Бу ўйин юртимизнинг кўп жойларида «чиллак» деб ҳам аталади.
Бундан ташқари арғимчоқ учиш, бекинмачоқ, ўртага тушиш каби ўйинлар ҳам болаларнинг бўш вақтларини мазмунли ўтказишга хизмат қилган.
Баъзан ўйинга киришиб кетганимиздан вақт ўтганини ҳам сезмасдик. Ҳаттоки, об-ҳавонинг ноқулайлигию, кеч тушиб, кун қорайгани ҳам бизга кор қилмасди. Аниқ эслайман. Бир гал бекинмачоқ ўйнаётганимизда шаррос жала ёға бошлаган. Шундай бўлса-да, панароқ жойларга яшириниш шарти билан ўйинни давом эттирганмиз. Ҳамманинг кийимлари ҳўл бўлиб кетса-да, ҳеч ким ўйинни ташлаб кетмаган.
Бу каби миллий ўйинларимиз ёшларга завқ-шавқ бағишлаш билан биргаликда уларни жисмонан соғлом, маънан баркамол бўлиб етишишида муҳим аҳамият касб этади.
Муҳими шундаки, бу ўйинларнинг ҳеч бири шунчаки эрмак ёки вақт ўтказиш учун ўйлаб топилмаган. Улар ўғил-қизларнинг жисмонан ва руҳан соғлом, чидамли ҳамда иродали бўлиб ўсишларига ёрдам беради. Демак, халқимизнинг оддий ўйинларида ҳам аждодлар закоси, руҳий ва жисмоний комилликка интилиш нияти мужассам.
Муҳтарама НЎъМОНОВА,
Бувайда тумани
Иқтисодиётни юксалтириш, аҳоли турмушини яхшилаш, озиқ-овқат хавфсизлигига эришиш фидокорона ва машаққатли касб эгалари – деҳқон, фермер, боғбон, чорвадор, сувчи, агроном ва механизаторлар меҳнати орқали барпо этилади. Уларнинг матонатли меҳнати туфайли эл дастурхони ҳамиша тўкис бўлади.
Батафсил
«Иссиқ жоннинг иситмаси бор» деганларидек бирор енгилроқ хасталик етса дарров дорихонага югурамиз ва сотувчининг маслаҳати билан ҳам укол-дорилар олиб келиб қўшни ҳамширани чақирамиз.
Батафсил
Қорақалпоғистон Республикасида жойлашган «Жанубий Устюрт» миллий табиат боғида ҳар йили куз ва баҳор мавсумида қушлар, ҳайвонлар ва ўсимликларнинг соноғи амалга оширилади.
Батафсил
Иқтисодиётни юксалтириш, аҳоли турмушини яхшилаш, озиқ-овқат хавфсизлигига эришиш фидокорона ва машаққатли касб эгалари – деҳқон, фермер, боғбон, чорвадор, сувчи, агроном ва механизаторлар меҳнати орқали барпо этилади. Уларнинг матонатли меҳнати туфайли эл дастурхони ҳамиша тўкис бўлади.
«Иссиқ жоннинг иситмаси бор» деганларидек бирор енгилроқ хасталик етса дарров дорихонага югурамиз ва сотувчининг маслаҳати билан ҳам укол-дорилар олиб келиб қўшни ҳамширани чақирамиз.
Қорақалпоғистон Республикасида жойлашган «Жанубий Устюрт» миллий табиат боғида ҳар йили куз ва баҳор мавсумида қушлар, ҳайвонлар ва ўсимликларнинг соноғи амалга оширилади.
CITES иштирокчи давлатларининг 20-конференцияси доирасида «Табиат лойиҳалари: биохилма-хилликни сақлаш учун ўрмонларнинг экологик таснифи» мавзусида параллель тадбир ўтказилди.
Ўз вазифамга кўра қўриқхона ҳудудини назорат қилиб айланиб юрарканман, икки томонини бутазорлар қоплаган тор сўқмоқлардан бирида икки ноёб қушнинг қанотларини кенг ёйиб рақсбоп ҳаракатлар қилаётганини кўриб қолдим. Панароққа ўтиб дурбинда эътибор билан кузатдим. Бу ер юзида тобора камайиб бораётган ноёб йўрға тувалоқ экан.
