Кўпчилигимиз рўзғорда белкурак, кетмон,

ўроқ, боғқайчи, болта ва арра ишлатамиз. Томорқада бу асбоблар жуда керакли ҳисобланади. Аммо уларнинг бир камчилиги бор: тезда ўтмаслашиб, кетмон, белкуракларнинг дами қайтиб, тўмтоқ бўлиб қолади.

Албатта, уларни эгов ва қайроқ билан ўткирлаш, кетмонларни қайрашдан олдин совуқ ҳолда болғалаш (тоблаш) мумкин. Аммо асбоблар тез орада яна ўтмаслашиб, дами қайтаверади. Хўш, бунда қандай йўл тутиш керак? Тўғри, ишлатиладиган асбобларни тез-тез ўткирлаб туришга тўғри келади. Лекин оддий йўл билан ҳам дами қайтиши, ўтмаслашиб қолиш муддатини анча чўзиш мумкин экан. Бунда бизга оддий ош тузи ёрдам беради.

Тоблаш ва ўткирлаш жараёнида ош тузидан шўр сув ҳосил қилинади. Миқдори: 1 стакан сувга 1 ошқошиқ туз. Аммо бунинг нозик бир жиҳати мавжуд: шўр сувнинг ҳарорати жуда муҳим аҳамиятга эга. Агар асбоб қаттиқ ва синувчан пўлатдан қилинган бўлса, аралашма +26-35 даражадан сал илиқроқ бўлиши лозим. Агар пўлат юмшоқроқ бўлса (белкуракдаги каби), +35-40 даражадан сал илиқ бўлиши керак. Асбобни ўткирлаш ва тоблашда шўр сувнинг ҳажми ҳам унинг катталигига қараб олинади. Негаки, асбоб сувга тўлиқ ботиб туриши керак.

Борди-ю, янги, ҳали бирор марта ишлатилмаган асбобни ўткирламоқчи бўлсангиз, олдин қайраб, кейин шўр сувга ярим соатга ботириб қўйинг. Шундан сўнг якуний ўткирлаш мумкин. Ўткирлаш ва болғалаш (тоблаш) жараёнида асбобни вақти-вақти билан шўр сувга ботириб туриш керак бўлади.

Шундай қилсангиз, белкурак, кетмон, ўроқ, боғқайчи, болта, арра ва бошқа асбобларнинг синувчанлиги камаяди, тез ўтмаслашиб қолмайди, мўртлиги йўқолади, кейинги сафарги ўткирлаш, қайрашлар жуда осонлашади ва узоқ вақт хизмат қилади.

Тоштемир ҚОРАБОЕВ

тайёрлади.