Пайшанба
11-Сентябр 2025
Сўнгги йилларда дунё эътиборини тортган энг йирик муаммолардан бири – иқлим ўзгариши. Атроф-муҳитнинг ифлосланиши, табиий ресурсларнинг камайиши ва биохилма-хилликнинг йўқолиши нафақат сайёрамиз, балки инсон тақдири учун ҳам хавотирли қўнғироқ сифатида янграмоқда.
Ўзбекистонда эса бу таҳдидларга жавобан давлат сиёсати даражасида кенг қамровли экологик ислоҳотлар олиб борилмоқда.
Ўзбекистон Президентининг ташаббуслари ва давлат дастурларидаги йўналишларга мувофиқ, мамлакатимизда «яшил таълим» тизимига асос солинди. Хусусан, 2025 йилгача ҳар бир ҳудудда экологик йўналишдаги техникумлар ташкил этилиб, улар Марказий Осиё атроф-муҳит ва иқлим ўзгаришини ўрганиш университетига бириктириш белгиланган эди.
Сирдарё вилоятида бундай техникум сифатида Боёвут туманида жойлашган собиқ 2-сон политехникум танланди. Унинг атрофида экологик таълимга йўналтирилган амалий марказ – дендрология боғини ташкил этишга киришилди. Бу нафақат таълим жараёни, балки маҳаллий экологик муҳит учун ҳам катта имкониятдир.
«Яшил» техникум фаолияти доирасида ўқув-амалий базани янада ривожлантириш мақсадида Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлигининг талабномасига асосан техникумдан 3 км масофадаги ҳудудда ботаника ёки дендрология боғини ташкил этиш учун зарур ер майдони ажратилди.
Бу лойиҳа нафақат амалий машғулотларни ташкил этиш, балки ўқувчиларда экологик маданиятни шакллантириш, илмий тадқиқотларга қизиқиш уйғотиш ва уларни иқлим ўзгариши шароитида барқарор ечимлар топишга йўналтиришга хизмат қилади. Қолаверса, бу ерда талабалар томонидан экологик мониторинг, яъни тупроқ, сув, ҳаво сифати, биохилма-хилликни кузатиш ва таҳлил қилиш ишларини йўлга қўйиш кўзланган.
Ажратилган ер майдонида яратилган дендрология боғи «яшил» техникум ўқувчилари учун жонли лаборатория вазифасини ўтайди. Бу ерда ўқувчилар иқлимга мос ўсимликларни парваришлаш, тупроқ, сув ва ҳаво сифати бўйича мониторинг ишларини олиб бориш ҳамда ландшафт дизайни, агрономия, фитопатология соҳаларида амалий кўникмага эга бўлишади.
Бир сўз билан айтганда Боёвутда ташкил этилган «яшил» техникум – экологик билим ва амалиёт уйғунлигини таъминловчи, мамлакатнинг «яшил» келажагини шакллантирувчи муҳим марказга айланмоқда.
Жасурбек ОМОНОВ,
«Юксалиш» ҳаракати Сирдарё вилояти
ҳудудий бўлинмаси бош мутахассиси
Тиббиёт муассасаларидан чиқадиган чиқиндилар табиат учун ҳам, инсонлар учун ҳам хавфли бўлган чиқиндилар сирасига киради. Йиллар давомида атроф-муҳит учун жиддий хавф туғдирадиган тиббий чиқиндиларни йўқ қилиш масаласи, айниқса, пандемиядан кейинги даврда, дунё миқёсида долзарб муаммога айланди.
Батафсил
Кўчалар, хиёбонлар, дарахтзорлар орасида ётган пластик идишлар, қоғоз парчалари ёки бошқа чиқиндилар нафақат кўнгилни хира қилади, балки атроф-муҳитга ҳам жиддий зарар етказади.
Батафсил
Бугун, йўқолиб кетиш хавфи остида турган ёввойи фауна ва флора турларининг халқаро савдоси тўғрисидаги конвенция (CITES CoP20) иштирокчилари конференциясининг 20-йиғилиши очилишига 100 кун қолганида Ўзбекистон «CITES 50 йиллиги Самарқандда: табиат ва инсонлар ўртасидаги кўприк» номли тадбирнинг расмий шиорини эълон қилди.
Батафсил
Тиббиёт муассасаларидан чиқадиган чиқиндилар табиат учун ҳам, инсонлар учун ҳам хавфли бўлган чиқиндилар сирасига киради. Йиллар давомида атроф-муҳит учун жиддий хавф туғдирадиган тиббий чиқиндиларни йўқ қилиш масаласи, айниқса, пандемиядан кейинги даврда, дунё миқёсида долзарб муаммога айланди.
Кўчалар, хиёбонлар, дарахтзорлар орасида ётган пластик идишлар, қоғоз парчалари ёки бошқа чиқиндилар нафақат кўнгилни хира қилади, балки атроф-муҳитга ҳам жиддий зарар етказади.
Бугун, йўқолиб кетиш хавфи остида турган ёввойи фауна ва флора турларининг халқаро савдоси тўғрисидаги конвенция (CITES CoP20) иштирокчилари конференциясининг 20-йиғилиши очилишига 100 кун қолганида Ўзбекистон «CITES 50 йиллиги Самарқандда: табиат ва инсонлар ўртасидаги кўприк» номли тадбирнинг расмий шиорини эълон қилди.
Тоза ва озода масканларга байрамлар ярашади.
Инсон яшамоғи учун энг зарур бўлган неъматларнинг аввалида ҳаво ва сув туради. Ҳавони нималигини биламиз, ундан нафас оламиз, бироқ кўра олмаймиз. Лекин тирик одам борки, уйқудан кўз очгандан, токи ухлаб қолгунига (баъзан уйқу орасида ҳам) унга муҳтожлик сезади. Бу – сув.
