Жума
31-Октябр 2025
Олимлар экологик ноқулай ҳудудларда яшовчи одамларда қандли диабетнинг иккинчи тури ривожланиш хавфи ортишини аниқлади. Тадқиқот Ҳиндистоннинг Деҳли ва Ченнай шаҳарларида ўтказилди. Бу ҳудудлар ҳавосида қон оқимига кириши мумкин бўлган микроскопик PM 2.5 заррачалари миқдори ошган.
Илгари бу зарраларнинг нафас олиш ва юрак-қон томир касалликлари юзага келиши билан боғлиқлиги аниқланган эди. Ўрганишлар чоғида PM 2.5 нинг ўртача йиллик даражаси Деҳлида 82-100 мкг/м3, Ченнайда эса 30-40 мкг/м3 миқдорни ташкил этган. Ваҳоланки, ЖССТ тавсиясига кўра, бу кўрсаткич 5 мкг/м3 гача бўлиши керак.
Олимлар етти йил давомида 12 минг эркак ва аёлдан иборат гуруҳни кузатди. Уларнинг қондаги қанд миқдори мунтазам текшириб турилган ва бу одамлар яшайдиган ҳудудларда ҳаво сифати назорат қилинган.
Натижалар шуни кўрсатдики, атиги бир ой ичида юқори даражадаги PM 2.5 ҳавоси билан нафас олиш қондаги қанд миқдорини оширади ва бу жараённинг бир йил ёки ундан кўпроқ давом этиши диабетга олиб келиши мумкин.
Ҳар бир ортиқча 10 мкг/м3 қандли диабетнинг ривожланиш хавфини 22 фоизга оширади.
Маълумотларга кўра, Ҳиндистон аҳолисининг 11,4 фоизи қандли диабетдан азият чекади. Бундан ташқари, касалликка чалинганлар шаҳарларда қишлоқ жойларга нисбатан кўпроқ учрайди.
PM 2.5 таркибида сульфатлар, нитратлар, оғир металлар мавжуд. Бу моддалар эндокрин тизими фаолиятини издан чиқариб, инсулин ишлаб чиқаришга халақит беради.
Жиззах шаҳрида «Яшил келажак сари» шиори остида ўтган йирик экологик тадбир – Ёшлар Экофоруми нафақат вилоят, балки бутун республика миқёсида экологик онгни ошириш, илмий ёндашувларни тарғиб қилиш ва амалий ҳаракатларни бирлаштиришга қаратилган муҳим қадам бўлди.
Батафсил
Экология вазирлиги Тошкент шаҳри ва Тошкент вилоятида атмосфера ҳавоси ифлосланишининг олдини олиш бўйича янги чора-тадбирларни ишлаб чиқди. Тегишли қарор лойиҳаси ҳозирда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан кўриб чиқилмоқда.
Батафсил
ЮНЕСКО Бош конференциясининг 43-сессияси муносабати билан Самарқанд шаҳри Қорасув масканидаги «Янги Ўзбекистон» боғи яқинида 5 гектар майдонда «ЮНЕСКО боғи» ташкил этилади.
Батафсил
Жиззах шаҳрида «Яшил келажак сари» шиори остида ўтган йирик экологик тадбир – Ёшлар Экофоруми нафақат вилоят, балки бутун республика миқёсида экологик онгни ошириш, илмий ёндашувларни тарғиб қилиш ва амалий ҳаракатларни бирлаштиришга қаратилган муҳим қадам бўлди.
Экология вазирлиги Тошкент шаҳри ва Тошкент вилоятида атмосфера ҳавоси ифлосланишининг олдини олиш бўйича янги чора-тадбирларни ишлаб чиқди. Тегишли қарор лойиҳаси ҳозирда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан кўриб чиқилмоқда.
ЮНЕСКО Бош конференциясининг 43-сессияси муносабати билан Самарқанд шаҳри Қорасув масканидаги «Янги Ўзбекистон» боғи яқинида 5 гектар майдонда «ЮНЕСКО боғи» ташкил этилади.
Бугун кўчаларимизда, боғ ва маҳаллаларда ободонлаштириш ишлари авжида. Бу манзара ўтмишдаги гўзал анъаналарни ёдга солади.
Мамлакатимизда жорий йилнинг июнь-июль ойларида учта веб-платформа ва бир нечта ижтимоий тармоқ ўрганилганда 17 турдаги – жами 1300 дан ортиқ ҳайвонлар таклиф қилинган 544 та онлайн эълон қайд этилган.
