Ер юзида инсонгина ҳам барпо қилиш, ҳам яксон қилиш қудратига эга. Бразилиялик фотосуратчи Себастян Салгаду ва унинг рафиқаси Лелия қачонлардир Рио-Доси дарё водийси бўйида бўлган ва кесилиб йўқ бўлиб кетган тропик ўрмонни қайта тиклашга бел боғлашганида ерлик аҳоли томонидан кулги қилинганди.
Бироқ ушбу жуфтлик инсон ўз яшаётган олами кичик қисмини бўлса-да, ўзгартиришга қодир эканини исботлашди. Йигирма йил олдин улар яшаган яланғоч далалар ҳозирда тропик ўрмон билан қопланган.
1990 йилда Себастъян ва Лелияга Аймореш шаҳридан унча узоқ бўлмаган ранчони (аҳоли яшаш пункти) мерос қилдириб қолдиришди. Унинг атрофидаги дарахтлар деярли қолмаган, ранчо яланғоч чўлни эслатарди. У ердаги ўрмон асрлар давомида дарахтларни кесиш, конлар, қурғоқчилик ва тупроқ эрозияси туфайли йўқ бўлиб кетган экан.
Бу оила ранчога боргач, тропик ўрмонни яна аввалги ҳолатга қайтаришни мақсад қилишади ва кўнгиллилардан иборат бўлган Instituto Terra экологик ташкилотини тузишади.
Ранчо эса хусусийлик мақомини олади. Себастьян ва Лелиянинг олдида шунчаки бир нечта ниҳол экиш эмас, балки бутун бошли 710 гектар майдонда экотизимни қайта тиклаш вазифаси турарди.
Ҳомийларга келганда улар энтуазистлардан иборат кичикроқ жамоа тузишди ва 20 йил вақт мобайнида очиқ майдонни 2 миллиондан ортиқ дарахт, буталар билан тўлдиришди. Ҳаммаси бўлиб бу ерларга 300 турга яқин ўсимликлар экилган.
Вақт ўтиши билан ўрмонга бу ерларни тарк этган жонзотлар қайтиб кела бошлади. Ҳозирда илгаригидек бу ерда 172 та қуш тури ва 33 турдаги сутэмизувчилар яшашади.
Тиббиёт чиқиндилари хавфли, аммо уларни хавфсиз ёқиб энергия олувчи илк завод иш бошлади
🕔09:00, 08.09.2025
✔13
Тиббиёт муассасаларидан чиқадиган чиқиндилар табиат учун ҳам, инсонлар учун ҳам хавфли бўлган чиқиндилар сирасига киради. Йиллар давомида атроф-муҳит учун жиддий хавф туғдирадиган тиббий чиқиндиларни йўқ қилиш масаласи, айниқса, пандемиядан кейинги даврда, дунё миқёсида долзарб муаммога айланди.
Батафсил
Плоггинга қўшилинг, соғлом турмуш ва тоза атроф-муҳит сари қадам қўйинг
🕔08:57, 08.09.2025
✔14
Кўчалар, хиёбонлар, дарахтзорлар орасида ётган пластик идишлар, қоғоз парчалари ёки бошқа чиқиндилар нафақат кўнгилни хира қилади, балки атроф-муҳитга ҳам жиддий зарар етказади.
Батафсил
CITES 50 йиллиги Самарқандда: табиат ва инсонлар ўртасидаги кўприк
🕔17:37, 29.08.2025
✔53
Бугун, йўқолиб кетиш хавфи остида турган ёввойи фауна ва флора турларининг халқаро савдоси тўғрисидаги конвенция (CITES CoP20) иштирокчилари конференциясининг 20-йиғилиши очилишига 100 кун қолганида Ўзбекистон «CITES 50 йиллиги Самарқандда: табиат ва инсонлар ўртасидаги кўприк» номли тадбирнинг расмий шиорини эълон қилди.
Батафсил