ТИЛЛАГА ТЕНГ МАЪНИЛАР

(Фалсафий суҳбат)

Иқтисод фанлари доктори, профессор Мамаюнус ПАРДАЕВ ва журналист ­Фармон ТОШЕВнинг ушбу суҳбати бизга ноодатий туюлди. Мулоқот суҳбатдошлар томонидан йиллар давомида «ён дафтар»га ёзиб юрилган, «Қайдлар» рукнида чоп этилган китобчалардаги нуқтаи назарлар асосида бўлиб ўтган. Бу суҳбат ҳар биримизни дунёга чуқурроқ, теранроқ қарашга ундашини ҳисобга олиб, уни эътибори­нгизга ҳавола этмоқдамиз.

ЯХШИЛИК

Ибодат ҳар кунгидек саҳарлаб ишга отланди. Кўп қаватли уйлар ёнидан тез-тез юриб ўтди. Шаҳар аҳолиси кўчага чиқиш у ёқда турсин, ҳали уйғонмаган. Бир маҳал муюлишдан катта кўча томон юраркан, кўзи йўл четида ўтирган нотаниш кампирга тушди. Ҳайрон бўлган Ибодат бугун ишига эртароқ бориши лозимлигини билса-да, қандайдир ички куч уни қария томон етаклади.

ҚАЙТИШ

Карлос МУРСИАНО,

Испания

Йўловчи қарағай дарахтлари орасидан ўтган ёлғизоёқ йўлда тупроққа ботиб борарди. Дарахтларнинг бир-бирига чирмашиб кетган шох-шаббалари орасидан ботаётган қуёшнинг толиққан нурлари аранг ўтиб турибди.

ИДРОК

Дазмол босаётган аёлнинг ёнида юрган ўғли чунонам ўйинга берилиб кетганидан ўйинчоқларини дазмол тахтасига кўчира бошлади.

Саждагоҳимсиз, отам

Чои Xи СУ

Биринчи фарзандим ўлик туғилган ўша дақиқалардан буён мен учун ҳаёт маъносини йўқотди. Бунинг устига, эримнинг аччиқ ва аламли йиғиси юрагимга ўқдек қадалди. Ўғлим бир сония бўлса-да, бу олам ёруғлигини кўролмасдан, ота-она меҳрини ҳис этмасдан мени ташлаб кетди.

ЗАҲАРЛИ МАЙ

Ричард ХАРДВИК

Жером Стэйли учун бу одатдаги юмуш эди. Аммо ёзишмалар бошланиши билан Вероника уни ҳайрон қолдирди. Аёлнинг мактубларида нолиш, норизоликдан асар ҳам йўқ эди.

ВАКИЛ

Пахта йиғим-терими билан боғлиқ илгариги воқеалар, фожиаларни ҳозирги авлод яхши билмайди, бу ҳақда айтилган ҳикоялар уларга ўтмишдан эртаклардай туюлади.

ТИЛИ ҚИСИҚ  УСТОЗ

Мустақилликдан илгари бир вилоятда таниқли журналист, ёзувчи  устозимиз яшаб ўтганди. Суҳбати дилтортар, одамохун инсон эди. Шогирдларига эътиборли, меҳрибон, ғамхўр эди.

АЙРИЛИҚ

Онам Тўхтагул момонинг порлоқ хотирасига

Онамнинг ўтганига йигирма икки кун бўлганди. Нимадир сабаб бўлиб туман марказига боришга тўғри келиб қолди.

ОТАМ ОЛИБ БЕРГАН СИХКАБОБ

Бунга кўп йиллар бўлди... Бошланғич синфда ўқирдим. Бироз бўй чўзган бўлсам керак, биринчи синфда кийган кийимларим тўғри келмай қолди. Онам шимимнинг бир жойига ямоқ солиб берса, икки кун ўтмай, бошқа жойидан йиртилиб кетарди. Қишда катта опамнинг пальтосини кийдим. Акамнинг эски оёқ кийими билан синфни зўрға тугатдим. Хуллас, ота-онам янги кийим олиб берадиган бўлишди. Бозорга отландик...

ҚАЛБИНГНИ СОТМА

(Чарли Чаплиннинг қизига мактубидан)

«Қизим, сенинг исмингдан кейин менинг исмим келади. Бу исм билан одамларни қирқ йил кулдирдим. Лекин ўзим одамларнинг кулгисидан кўра кўпроқ йиғладим. Қизгинам, сен ҳаётда фақат санъат учун яшамагин!

КЎТАРИБ БЎЛМАЙДИГАН ҚАЙҒУ

Олдинлари уйга келишим билан бобомнинг хонасига ошиқардим. «Кўзимнинг нури», «Ҳаётимнинг мазмуни», деб эркалашидан бўйим янаям чўзилиб кетгандек бўларди. Бугун эса ўша меҳрибон бобомни таниёлмайман. Ярим йилдирки, оғир хаста. Тўшакка михланиб қолган. Сўнгги пайтларда асабий, ҳатто, бироз тошбағир одамга айланиб қолгандек.

ҚАДР

Осмоннинг яна қовоғи осилди. Ёмғир ёғади, шекилли. Бундай пайтда Шокир отанинг чоғроқ ҳужраси янада торайиб бораётгандек туюлади. Қоронғилашиб, бор файзи ҳам кетади.

КОНВЕРТ ИЧИДАГИ ҚУВОНЧ

Жавондаги китобларни тахлаётиб, улар орасидаги эски, четлари сарғайган конвертга кўзим тушди. Олдин бу конвертга ҳеч эътибор бермаган эканман.

АДАБИЁТДАН ДАРС БЕРАДИГАН ДЎХТИР

Қишлоқда яшашнинг ўзига яраша ташвишу юмушлари бор. Тонг саҳардан туриб, тоза ҳавога чиҳаман. Бироз айланиб, сўнг томорқадаги экинлар парвариши билан шуғулланаман. Мол-ҳол дегандек... Ишқилиб, қиламан десангиз, иш топилади. Юмушимни тугатиб тургандим, ташқаридан машинанинг сигнали эшитилди. Эшикни очсам, хушсурат бир одам турибди.