Пайшанба
30-Октябр 2025
Ҳар йили ғалла йиғиш мавсумидан сўнг бир муаммо кўтарилади: сомон қолдиқларини ёқиш! Экология вазирлиги ва тегишли ташкилотлар ҳар йили фермерларни ҳам, фуқароларни ҳам сомон қолдиқларини ёқиш табиатга, атмосферага, қолаверса инсонлар саломатлигига жиддий салбий таъсир кўрсатиши, бу ҳолат учун тегишли жавобгарлик мавжудлиги тўғрисида огоҳлантиради. Бироқ бундай нохуш ҳолатлар тўхтамаяпти, нега?
2023 йил 16 февралда «2023 йилда қайта тикланувчи энергия манбаларини ва энергия тежовчи технологияларни жорий этишни жадаллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида» Президент қарори қабул қилинган эди.
Юртимиздаги Миллий табиат боғлари айрим ҳудудларда шаҳарлар билан ёнма-ён жойлашган бўлиб, шаҳар экологияси учун жуда катта аҳамиятга эга. Миллий боғлар экологиясини муҳофаза қилиш бевосита шаҳар экологиясига ҳам ижобий таъсир кўрсатади.
Чўмилиш мавсуми ҳали бошланмай туриб, мавсум билан боғлиқ совуқ хабарлар тарқала бошлади. Аввалига 6-синф ўқувчиси, кейин эса 3 нафар ўсмир чўмиламан, деб ёш умри хазон бўлди. Бу каби фожиаларни ҳар йили эшитамиз, сув ёшни ҳам, каттани ҳам аяб ўтирмайди, домига тортади.
Мамлакатимиз адабий муҳитида Оралхан Сапаровани моҳир насрнавис ижодкор сифатида жуда яхши танишади.
Катта шаҳарларимиз, айниқса, пойтахтда ҳаво ифлосланиши энг долзарб муаммога айлангани сир эмас. Атмосфера ифлосланишига 53 фоиз ҳолатда автомобиллардан чиқадиган зарарли тутунлар сабаб бўлмоқда. Кўчаларда юзага келадиган тирбандлик эса транспорт воситаларидан чиқадиган зарарли ташламалар миқдорини янада оширади.
Ўзбекистонда 1 майдан электр энергияси ва газ учун тўловлар миқдори оширилади, кўп ишлатган кўпроқ тўлайди. Яъни, энергетика соҳасида «ижтимоий норма» жорий этилди. Буни қандай тушуниш керак?
1 июндан бошлаб Ўзбекистонда «Экологик транспорт» тизими босқичма-босқич жорий этила бошлайди. Бунинг учун шаҳарлар экоҳудудларга бўлинади ва автомобилларга экологик стикерлар берилади.
Бугун ён-атрофга назар солсангиз, кўпчилик инсонларнинг қулоқчин (нашуник)-да мусиқа ёки аудиокитоб тинглаб кетаётганига кўзингиз тушади. Бу яхши, aлбаттa. Аммo ҳaр нaрсaнинг фoйдaли тoмoни бўлгaни кaби зарари ҳaм йўқ эмас.
Кундалик турмушимизда ҳар кун йўлларга энг кўп ишимиз тушади. Йўллар ҳаётимизнинг ажралмас қисми десак, асло муболаға бўлмайди.
Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Хоразмга ташрифи қалбларга ифтихор ва сурур бағишлади. Давлатимиз раҳбари бошчилигида Амударё устидан ўтувчи темир йўл ва автомобиль йўли қўшма кўприги очилиши янги тарихнинг унутилмас воқеаларидан бири бўлди.
Ўтмиш аждодларимиз табиатни асраш, атроф-муҳит тозалигини сақлашга жиддий эътибор қаратишган. Буни тарихий манбаларда учрайдиган қатор ҳужжатлар ҳам тасдиқлайди. Жумладан, Самарқанд Ўлкашунослик музейида КП5991/180 рақами билан сақланаётган тарихий ҳужжатда дарахтларни кесмаслик ҳақида берилган фатво акс этади.
Жорий йилнинг 19 февраль куни Олий Мажлис Қонунчилик палатасидаги Ўзбекистон Экологик партияси фракциясининг навбатдаги йиғилиши бўлиб ўтди.
Энди қурилиш материаллари нархи ошадими?
Ҳамма ўз ватанини севишини даъво қилади. Кимдир буни фақат сўз орқали ифода этса, яна кимдир изҳорни носамимият деб қабул қилади. Менимча, ватанни севиш, унинг учун фидойи бўлиш сўздагина эмас, инсоннинг ҳар бир хатти-ҳаракати, фаолияти ва ҳаётида акс этмоғи муҳимдир.
Хориижий мамлакатларда кенг нишонланадиган, арчасиз ўтмайдиган «Рождество» 31 декабрь куни Янги йил байрамига уланиб кетади. Ҳар бир хонадон арча ясатади, чироқлар билан уйи атрофини безатади.
Латвиянинг Рига шаҳри марказида бутунлай қайта ишланадиган чиқиндилар – пластмасса, шиналар, электр чироқлардан ясалган ноодатий 9 метрлик арча ўрнатилди.
Жисми ва руҳи соғлом бўлган одамгина том маънода ўзини бахтли ҳис эта олади. Негаки, инсон учун энг катта бахт ва бойлик саломатлигидир.
Бугун техник имкониятлар яшин тезлигида ривожланиб бормоқда. Ҳатто бошланғич синф ўқувчиси ҳам сунъий интеллект нималигини ва ундан фойдаланишни билади. Албатта, бу жуда кўп-кўп соҳаларда катта ижобий имкониятларни бермоқда. Ҳа, сунъий интеллект имкониятларини биз ҳали тўлиқ баҳолай олганимизча йўқ. Аммо танганинг иккинчи томони борлигини унутмаслигимиз зарур.
Ўзбекистонда 1 октябрдан кучга кирадиган қонунчиликдаги ўзгаришлар ҳақида билишни хоҳлайсизми? Марҳамат танишинг, уларни бу ерда жамладик.
Бунга иқлим ўзгаришининг қандай алоқаси бор?
Салкам уч йил ичида пойтахтимиз Тошкент шаҳрида муҳташам мажмуа қад ростлади. Олимпия шаҳарчаси! Бу Янги Ўзбекистонда бошланган улкан ислоҳотларнинг яна бир ёрқин натижаси бўлди.
Йўлнинг «гапирувчи» тили бу – йўл белгилари. Сизга ахборот беради, огоҳ этади, ўрни келганда эса буюради.
