Жума
12-Сентябр 2025
Кекса қўшни момо пойтахтдан жиянимга олиб берган «Шум бола» китобидан неварасига ҳам олиб келишимни илтимос қилиб, қўлимга пул тутқазди. Унинг айтишича, бутун бошли туманимиздаги биттаю-битта китоб дўконида у ниҳоятда қиммат экан. Ёлғиз набираси билан ўртамиёна кун кечираётган онахон учун набираси айтган китобни бироз арзонга харид қилиш ҳарна-да!..
Кўп қаватли уйда яшайдиган киши борки, баъзан «дом»да чироқ ўчиб қолиши, сув қувури ёрилиши ёки ундан сув томиши, ёғин-сочинли кунларда эса томдан чакка ўтиши сингари муаммоларга дуч келади. Айниқса, салқин кунлар яқинлашгани сари ширкатга мурожаат этувчилар кўпаяди. Шунда масалага вақтида ечим топилса-ку (аслида куз-қиш мавсумига тайёргарлик анча олдиндан бўлиши лозим) яхши, аммо ҳеч қандай натижа бўлмаса-чи?
«Фарзандим ашула айтишга қизиқади, ширали овози бор. Бироқ мусиқа ва санъат мактаби уйимиздан анча олисда. Шу боис уни ўша мактабга юбора олмадик. Туманимизда эса мусиқа ва санъатга ихтисослашган бошқа мактаб йўқ. Бу биргина мени эмас, кўпчилик ота-онани қийнамоқда. Биз ҳам фарзандимиз ўзи хоҳлаган машғулот билан шуғулланиб, келажакда улкан ютуқларга эришишини истаймиз...»
Кристина эндигина тўққиз ёшга тўлганига қарамай, ҳаётнинг аччиқ-чучугини тотиб улгурди. Отаси ташлаб кетгани етмаганидай, ичкиликка ружу қўйган бағритош онаси ҳам бор бисотини еб-ичиб тугатди. Охир-оқибат, икки норасида, вояга етмаган фарзандини ташлаб, қўшни давлатга чиқиб кетди.
Сир эмаски, пойтахтда даволаниш учун вилоятларимиздан жуда кўп одам келади. Чунки ҳудудларимиздаги тиббий хизмат қониқарли эмас ёки кадр танқис. Айниқса, тор ихтисосликдаги мутахассисларга кўриниш учун аксарият шундай йўл тутади. «Яхши кадр фақат Тошкентда» деган қараш ҳамон устувор…
Ёғоч кесадиган арра, кир ювиш машинаси ёки автоуловнинг олд ойнасини тозалайдиган чўткани аёл киши яратганини билсангиз керак. Бугун мамлакатимизда ихтирочи аёлларни қўллаб-қувватлаш учун илк қадам ташланди.
Юзлаб адабиёту китобларимизда, мақолаю бошқа асарларда миллий тилимиз фахримиз, бойлигимиз, истиқлолимиз тимсоли экани ёзилган. Ростдан ҳам бунга асло шубҳа йўқ. Бироқ назаримда, тилимиз бугун энг оғир нуқтамизга, ожиз тарафимизга айлангандай, миллат зиёлилари ва бутун халқимизнинг меҳрига, эътиборига муҳтож ҳолга келиб қолгандай туюлади.
Жорий ўқув йилидан бошлаб 300 мингдан ортиқ 9-синф битирувчилари 10-синфда узлуксиз таълим олишни давом эттирмоқда. Таълим соҳасидаги бу ўзгариш сабаб ота-оналарни қийнаётган кўплаб саволларга Ўзбекистон Республикаси халқ таълими вазири Улуғбек ИНОЯТОВ жавоб берди.
Ота-боболаримиз дуога қўл очганда «ўт балосидан асрасин», деган гапни тилга олишни канда қилмайди. Бунинг замирида катта маъно бор, албатта. Негаки, ёнғин — қудратли куч. У содир бўлса, даҳшатли балога, кулфатга айланиши мумкин.
«Йўлдан адашган болани дарров душманга чиқармасдан, уни ўзимизнинг фарзандимиз, деб билишимиз керак. Унга бутун қалбимиз, юрагимиз билан ачинаётганимизни шу бола билсин. Зора, шунда уларнинг ҳам қалб кўзи очилса, тўғри йўлга қадам қўйса…
Бугун аҳолимизнинг қарийб 64 фоизини 30 ёшгача бўлган ёшлар ташкил этади. Бу жуда катта куч. Уларнинг билими, интеллектуал салоҳияти, интилувчанлигию ташаббускорлиги келажак учун пойдевор бўлади. Хўш, ёшлар бунга қанчалик даражада муносиб бўлмоқда? Улар онгу тафаккурида «жамиятга нафим тегса», деган фикр қанчалик аланга олган?
Маълумки, хонадонда газ ҳисоблагичи бор истеъмолчига ойлик тўлов киши бошига тўланадиганга нисбатан анча арзонга тушади. Шу боис бундай мослама ҳам афзал, ҳам техника нуқтаи назаридан хавфсиз ҳисобланади.
Олийгоҳларга ўқишга кириб, талаба деган номга мушарраф бўлган узоқ ҳудудлардан келган аксарият талаба, биринчи навбатда, турар жойга эҳтиёж сезади. Бу улар учун сув ва ҳаводек зарур. Бугунги кунда Тошкент шаҳридаги институту университетлардаги талабалар турар жойларида яратилган шароитлар киши ҳавасини келтиради. Шинам, замонавий. Лекин олий таълим муассасасининг ётоқхоналарида талабалар учун жой етарлими? Ётоқхонадан жой тегмаган ёшлар қаерда яшамоқда? Уларнинг ўқишдан ташқари ҳаёти кимнинг назоратида?
«Боламни боғчага беришим керак».
Бу фарзанди уч ёшга тўлган аксарият ота-онанинг дарду ташвиши. Албатта, боғчага борган бола кўп нарсани ўрганади, тенгқурларига нисбатан ҳар томонлама ривожланади, мактабга чиқишга тайёрланади. Шу боис боласини боғчага бериш истагидаги ота-она айни пайтда кўпаймоқда. Бироқ…
Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти маълумотига кўра, дунёда ҳар қирқ сонияда бир киши ўз жонига қасд қилади. Улар орасида инсоният наслининг давомчилари бўлган аёлларнинг борлиги жуда аянчли. Аёл — оиланинг мадори. Фарзандлар туғилганидан бошлаб онага суянади. Она улар учун чинакам ватан. Эркакнинг ҳам бу ёруғ дунёдаги рўшноси — аёл. Эркак кези келганда, шу ожизага суяниб яшайди.
Хориижий мамлакатларда кенг нишонланадиган, арчасиз ўтмайдиган «Рождество» 31 декабрь куни Янги йил байрамига уланиб кетади. Ҳар бир хонадон арча ясатади, чироқлар билан уйи атрофини безатади.
Латвиянинг Рига шаҳри марказида бутунлай қайта ишланадиган чиқиндилар – пластмасса, шиналар, электр чироқлардан ясалган ноодатий 9 метрлик арча ўрнатилди.
Жисми ва руҳи соғлом бўлган одамгина том маънода ўзини бахтли ҳис эта олади. Негаки, инсон учун энг катта бахт ва бойлик саломатлигидир.
Дарҳақиқат, машҳур шоир Нозим Ҳикмат «Мен ёнмасам, сен ёнмасанг, у ёнмаса, зулматни ким ёритар ахир» деган даъватида ғафлатда ётганларни, лоқайдларни уйғотиш наъраси ётади.
Абдурауф Фитрат – ХХ аср бошида Ўрта Осиё маънавий ҳаётига катта таъсир кўрсатган маърифатпарвар, ислоҳотчи ва зиёлилардан бири.
Энди ҳокимият органлари раҳбарлари «Кенгаш соати»да ҳисоб беради
Ўтган ҳафта Савдо-саноат палатаси томонидан тадбиркорлар иштирокида ўтказилган катта йиғилишда «Murad Buildings» қурилиш компанияси асосчиси Мурод Назаров антиқа, бошқача айтганда жамоатчиликни жунбушга келтирадиган, табиатни сўнгги бардошини қулатадиган ғалати таклиф билан чиқди.
Охирги пайтларда ижтимоий тармоқларда мактабгача таълим ташкилотларида болалар зўравонликка учрагани, калтаклангани ҳақидаги хабарлар ва видеоларга дуч келадиган бўлиб қолдик. Ҳар сафар бундай ҳолатларни кўрганимда, бунга жиддийроқ қарашимиз керак, деб ўйлардим.
