Душанба
15-Декабр 2025
«Ўқишга ҳеч тобим йўқ. Мактабга фақат дугоналарим билан гаплашиб, вақтимни чоғ ўтказиш учун бораман. Кун бўйи уйда нима ҳам қилардим. Телевизор билан телефон ҳам жонга тегар экан», деб ўз мулоҳазаларини билдирган ўсмир қиз ҳаммани ажаблантирди. У, чамаси, вақтини китоб ўқиш ёки дарс тайёрлашга сарфлашни истамаслиги кундек равшан эди.
Эрталаб фарзандингизга тайинлаб кетган юмушларингиз бажарилмай қолганини кўриб, асабийлашишингиз аниқ. Бўйи бўйингизга тенглашиб қолган ўғлингиз ёки қизингиздаги бундай масъулиятсизликни бартараф этиш сизни чуқур ўйга толдириши аниқ. Хўш, нима қилиш керак?
Қўпол, қўрс, тўнг одамлар билан икки дақиқалик мулоқот ҳам киши кайфиятини бузади, жаҳлимизни чиқаради, ҳатто, қонимизни қайнатади.
Ҳамма ҳам ҳаётда турли қийинчиликлар, кўнгилсизликларга дуч келади. Табиийки, бунда инсоннинг ё омади келади ёки омадсизликка учрайди. Хўш, кутилмаган кўнгилсизликларга қандай ечим топиш мумкин? Омадлироқ бўлишнинг йўллари борми? Муаммолар гирдобига тушиб қолганда нима қилиш керак?
«Ойим ҳам, дадам ҳам менинг гапларимга сира эътибор бермайди. Уларга кўнглимдагиларни айтгим келади-ю, койиб беришидан қўрқаман. Баъзи ўртоқларим ота-онасига ҳазил-ҳузул қилаётганини кўрсам, ҳавасим келади. Қани эди, менинг дадам ҳам яхши маслаҳатлар берса, сиқилган пайтларимда ойим йўл-йўриқ кўрсатса...»
Келинимнинг туғилган кунига шаҳардан яхши бир гулдаста сотиб олдим. Таксида уйга қайтарканман, ёшгина ҳайдовчи йигит билан манзилга етгунча гурунглашиб бордик. Самимий йигит экан, фикр-мулоҳазалари анча бамаъни эди. Гап билан андармон бўлиб уйга етиб келганимни ҳам сезмай қолибман. Кўча бошида раҳмат айта-айта машинадан тушиб қолдим.
— Ўғлим 15 ёшда. Ўзига, қўлидан бирор нима келишига умуман ишонмайди. Дадилроқ бўлсин, деб спорт тўгарагига бердим.
«Уч кундан буён ўғлимдан дарак йўқ. Бир оғиз гап боламга шунчалик оғир ботишини билмаган эканман. Алам устида бирор ножўя ишга қўл урмаса эди...»
Эътибор қилганмисиз, ҳар бир боланинг битта севимли ўйинчоғи бўлади. Баъзан янги ўйинчоқ совға қилсангиз ҳам, бола уни ўйнагиси келмайди: хушламайди, ирғитиб юборади, ҳатто синдиради.
Қиш фаслида ўзимизда оғирлик ва тушкун кайфият сезамиз. Булутли кун, совуқ кечалар кишини зериктириб юборади. Шундай вақтда бу ҳолатдан чиқиб кетиш учун чора қидира бошлаймиз.
Барчамиз турли шовқинлар қуршовидамиз. Хонадонимизда ишлаб турган маиший техника, зув-зув қатнаётган автомобиллар ва бошқа овозларга қулоғимиз ҳатто ўрганиб қолган. Дунё олимлари эса мияга ҳар-ҳар замонда бўлса ҳам сокинлик кераклигидан огоҳлантирмоқда.
«Келажакда ким бўлмоқчиман?» мавзусида ёзган иншони ҳеч ким ёдидан чиқармайди. Эслайсиз, хаёлан турли касбларни эгаллардик.
«Йиғлама, дедим! Бас қил! Ўчир овозингни!»
Зарда билан айтилган бу гап беихтиёр эътиборимни тортди. Ён-веримга разм солиб қарасам, мендан сал нарида бир болакай тинмай инжиқланар, онаси уни овутолмай хуноби ошарди. Она бирпасда бундан ҳам таҳдидли сўзларни ёғдириб ташлади...
Сингил дастёрлик қиламан, деб акасининг буюмларини тартибга келтирди. Лекин балоғат ёшидаги йигитга бу ҳолат ёқмади. Унинг шахсий нарсаларига тегиши норозилик уйғотди.
«Негадир ҳамма менга қарагандек туюлаверади. Дарсга тайёрланиб келганман-у, ҳамманинг олдига чиқиб гапира олмайман-да. Дугоналарим билан учрашишга ваъдалашиб қўйганмиз, аммо ота-онамдан рухсат сўрашга менда журъат йўқ...»
Хориижий мамлакатларда кенг нишонланадиган, арчасиз ўтмайдиган «Рождество» 31 декабрь куни Янги йил байрамига уланиб кетади. Ҳар бир хонадон арча ясатади, чироқлар билан уйи атрофини безатади.
Латвиянинг Рига шаҳри марказида бутунлай қайта ишланадиган чиқиндилар – пластмасса, шиналар, электр чироқлардан ясалган ноодатий 9 метрлик арча ўрнатилди.
Жисми ва руҳи соғлом бўлган одамгина том маънода ўзини бахтли ҳис эта олади. Негаки, инсон учун энг катта бахт ва бойлик саломатлигидир.
Айжамал опага фидойилик аждодоларидан ўтган. Отаси Ўзбекистон Қаҳрамони, Ўзбекистон ва Қорақалпоғистон халқ шоири Ибройим Юсупов ҳамиша ўз фарзандларини халқпарвар, меҳрибон ва жонкуяр қилиб тарбиялашга интилган.
Тошкентда кузатилаётган ҳаво сифатининг ёмонлашиши бир вақтнинг ўзида намоён бўлиб, бир-бирини кучайтирган бир нечта табиий-иқлимий ва антропоген омиллар йиғиндиси билан боғлиқ. Табиий-иқлимий омиллар орасида кучли инверсия ҳодисаси ҳаво сифатининг бузилишига энг катта таъсир кўрсатмоқда.
Тоза ҳаво бугунги кунда нафақат юртимиз, балки бутун дунё мамлакатларининг оғриқли муаммоларидан бири бўлиб қолмоқда. Ҳар бир давлатда демографик кўрсаткичлар ўсиб боргани сайин тоза ҳаво масаласи ҳам кўндаланг муаммога айланмоқда.
Тошкент шаҳрида бир неча ҳафтадан буён давом этаётган ҳаво ифлосланиши фонида сунъий ёмғир ёғдириш масаласи яна муҳокамалар майдонига чиқди. Тўғри, юртимиз осмонида сунъий ёмғир ёғдириш ҳақида бир неча йиллардан буён айтиб келинади.
Қиммат техникалар эмас, табиий йўллар самарали ва зарарсиз
