Жума
31-Октябр 2025
Бугун шиддат билан глобаллашиб бораётган бир даврда яшамоқдамиз. Бундай вазиятда дунёнинг бир бурчагидаги қайсидир мамлакатда содир бўлган экологик инқироз бошқа давлатларнинг халқаро муносабатлари, саноати, иқтисодиёти, туризми, демографияси, миграцияси каби турли жабҳаларига бирдай таъсир ўтказиши мумкин. Бундай ҳолатда мамлакат ҳам ички, ҳам ташқи жиҳатдан инқирозга юз тутади.
Бугун дунёнинг айрим минтақалари замонавий кўринишдаги геосиёсий ўйинлар майдонига айлангани сир эмас. Мазкур жараён Марказий Осиёни ҳам четлаб ўтмаган.
ёхуд дам олиш ҳудудларини ташландиқ масканларга айлантиришдан ким манфаатдор?
2020 йилда ўтказилган халқаро тадқиқотларга кўра, ҳаво сифати кўрсаткичлари бўйича Ўзбекистон дунё мамлакатлари орасида анча қуйи ўринлардан бирини эгаллаган. Биздан кейин рўйхатда фақат Непал, Ҳиндистон ва Покистон бор. Ушбу тадқиқотга кўра, Ўзбекистондаги ҳаво сифати Зимбабве ва Қозоғистонга қараганда тахминан икки баравар ёмон, Жазоир ва Эронга нисбатан уч баравар ёмонроқ.
Охирги йилларда ўзи сайлаб қўйган депутат билан халқимиз орасидаги ишонч тобора мустаҳкамланиб бормоқда. Буни депутатларга келиб тушаётган кўплаб мурожаатлар сонидан ҳам билиш мумкин. Жумладан, Ўзбекистон Экологик партияси Тошлоқ тумани Кенгаши депутати Рўзматжон Матқулов ёрдами билан маҳаллий аҳоли муаммоларининг анча-мунчасига ечим топилмоқда.
Газетамизнинг ўтган сонида чиқиндилар билан боғлиқ мавзу ёритилиб, полигонлар масаласи ҳақида фикр юритилган эди. Унда чиқинди полигонлари кўпгина давлатларда тобора камайиб бораётгани, у ерга ташланиши мумкин бўлган нарсалар асосан хомашё сифатида иккиламчи ишлаб чиқаришга жалб этилаётгани айтилган эди. Бизда ҳам полигонларни имкон қадар камайтириш зарурлиги ўртага ташланганди. Шулардан келиб чиққан ҳолда, битта полигон мисолида республикамизда бу борада амалга оширилаётган ишлар ҳамда мавжуд вазият билан яқиндан танишишга ҳаракат қилдик.
Сўнгги вақтларда муҳофаза этиладиган табиий ҳудудларда содир бўлаётган ёнғинлар экологик ҳолатга салбий таъсир кўрсатмоқда. Биргина Зомин туманининг Ўриклисой ҳудудидаги тоғли масканда келиб чиққан ёнғинлар ҳудуд экотизимига ва табиатига катта зарар етказди. Маълумотларга кўра, биринчи ёнғинда тахминан 80 гектар майдонда қуруқ ўт ва дарахтлар ёнган. Бир ҳафта ўтар-ўтмас яна содир бўлган ёнғин туфайли 10 сотих майдон зарарланган.
Хонадонимиздан чиқаётган бир челак «мусор» энг оғриқли масалага айланмоқда
Коронавирус балоси аввалига бутун дунёни уйга қамади. Кейин инсониятни ниқоб ортидан нафас олишга мажбур этди. Аслида мана шу офатнинг сайёрамиз учун яхшигина фойдаси ҳам бўлди. Балки бу табиатнинг ўзини ҳимоя қилишга қаратилган ўзига хос услуби бўгандир, дейишмоқда айримлар.
Ижтимоий тармоқларда пойтахтимизнинг Учтепа туманидаги 24-мавзе 28, 29- уйлар олдида ноқонуний дарахт кесишга уринаётган шахснинг жамоатчилик томонидан тўхтатиб қолингани акс этган видео лавҳа юзасидан
Касални даволагандан кўра, касалликнинг олдини олган маъқул!
Бугун экология масаласи худди пандемия, терроризм, иқтисодий инқироз каби муаммоларга ўхшаб, энг долзарб мавзулардан бирига айланяпти.
Зарафшон дарёси минтақамиздаги бир неча минг йиллик тарихга эга сув ҳавзаларидан бири ҳисобланади. Умумий узунлиги 877 километрни ташкил қиладиган бу дарё суғориш ишларидан ташқари минтақа экотизимининг барқарорлигини таъминлаш, бой фауна ва флораси билан био хилма-хилликни сақлаш, шунингдек, ўзига хос экзотикаси билан ҳам катта ва стратегик аҳамиятга эга.
Дарёбўйидаги ўзгаришлардан кўзланган мақсад нима?
Депутатлар халқ ва ҳокимият ўртасида мисоли кўприкдир. Жамиятдаги муаммолар, қолаверса, сайловчилари олдида ваъда берган масалалар депутатлик фаолиятининг бош мезони бўлиши керак. Хўш, Ўзбекистон Экологик партияси Қашқадарё вилоят, туман ва шаҳар Кенгашлари депутатлари ўз вазифасини қай даражада бажаришмоқда?
Бир куни қабулимга бир йигит ҳаяжон билан, ажабланган ҳолатда кириб келиб, мулоҳазали мавзуни кўтариб қолди.
Хориижий мамлакатларда кенг нишонланадиган, арчасиз ўтмайдиган «Рождество» 31 декабрь куни Янги йил байрамига уланиб кетади. Ҳар бир хонадон арча ясатади, чироқлар билан уйи атрофини безатади.
Латвиянинг Рига шаҳри марказида бутунлай қайта ишланадиган чиқиндилар – пластмасса, шиналар, электр чироқлардан ясалган ноодатий 9 метрлик арча ўрнатилди.
Жисми ва руҳи соғлом бўлган одамгина том маънода ўзини бахтли ҳис эта олади. Негаки, инсон учун энг катта бахт ва бойлик саломатлигидир.
Янги низомга кўра, аҳоли уйларига қуёш панеллари ўрнатиш харажатларининг 20 фоизи, иссиқлик насосларининг 40 фоизи давлат томонидан қопланади. Энергия аудитининг ўзи эса тўлиқ бепул бўлади.
Рақамли иқтисодиёт трансформацияси шароитида «Сервис давлат» тизими давлат хизматларини кўрсатиш самарадорлигига қандай таъсир кўрсатаётгани, уларни нафақат қулай, балки экологик жиҳатдан ҳам тозароқ қилиш масаласи айниқса долзарбдир.
«Телевизорни пасайтир!», «Секинроқ гапир, бақирма!», «Шовқин солма!», «Деразани ёп, жудаям шовқин!..»
Мамлакатимизда аҳолининг автомобилдан фойдаланиши муттасил ўсаётгани яхши кўрсаткич албатта. Бироқ, бу ўз навбатида янги экологик ва иқтисодий муаммоларни вужудга келтирмоқда. Шулардан бири – автомобиль шиналари чиқиндиларини утилизация қилиш масаласидир.
Бугун дунё аҳли табиий ресурслардан оқилона фойдаланиш экологик барқарорликнинг асоси эканини якдиллик билан эътироф этмоқда. Юртимизда бу борада янги ислоҳотлар жорий этилаётгани мамалакат равнақи учун долзарб қадам сифатида қараляпти.
