Сешанба
16-Декабр 2025
Гоҳо баданда қизил, жигарранг, қора доғлар пайдо бўлади. Баъзида уларга эътиборсиз бўлсак, гоҳида бу бизни ташвишга солади. Хўш, бу доғларнинг пайдо бўлишига сабаб нима? Уларнинг келиб чиқиши саломатлик билан боғлиқми?
Бу борадаги саволларимизга дерматолог Шаҳло ИСМОИЛОВА жавоб берди.
Баҳорнинг иштаҳани очувчи энг сархил маҳсулотларидан бири, шубҳасиз, қулупнай. Ўзига хос таъмга эга табиатнинг бу неъмати инсон танаси учун зарур бўлган фойдали дармондориларга жуда бой.
Аста-секин кунлар исиши билан аёлларда хушбўй атирларга талаб камая боради. Сабаби, улар таркибидаги спирт қуёш нурида танада бир қатор аллергик ҳолатларни юзага келтириши мумкин.
Буйрак-тош касаллиги пешоб ажратиш (концентрацион) фаолиятининг бузилиб, сийдикнинг миқдор ва сифат жиҳатидан ўзгариши оқибатида буйрак коса-жом тизимида тошлар пайдо бўладиган сурункали хасталикдир. Бу ўзгаришлар организмдаги умумий модда алмашинувининг бузилиши билан ҳам боғлиқ. Ҳаддан зиёд кўп овқатланиш (айниқса, гўштли маҳсулотлар) натижасида оқсил парчаланишининг кучайиши танадаги ана шу модда алмашинувининг бузилишига олиб келади. Яъни, касаллик туфайли буйракларнинг коса-жом тизими ва сийдик йўлларига тўпланиб қолган туздан тош пайдо бўлади.
Кун бўйи ишда, иш столига чўкканча бир хонада диққинафас бўлиб ўтирасиз. Иш вақти тугагач эса, автоуловда уйингизга етиб келасиз. Овқатланасиз, телевизор қаршисига чўкасиз-да, янгиликларни эшитасиз, сўнг ухлайсиз. Бу ҳар куни такрорланади. Кундан кунга эса ўзингизда ланжлик, кайфиятсизлик ва ниҳоят беморликни ҳис қила бошлайсиз. Ҳаётингиз бу тарзда давом этишини истамайсизми? Унда олий тоифали спорт мураббийи Аҳрор ЖАББОРОВнинг маслаҳатига қулоқ тутинг.
Қоқиўт — таркибида С витамини кўп бўлгани учун иштаҳа очувчи ва ҳазмни яхшиловчи таъсирга эга.
Яра касаллиги (меъда ва ўн икки бармоқ ичак яраси) қайталанувчи ва жадаллашишга мойил хасталик. Унинг келиб чиқишига кучли ҳаяжонланиш, қийин ҳазм бўладиган, ёғли, аччиқ ва шўр, ўта иссиқ ва совуқ таомлар истеъмол қилиш, тартибсиз овқатланиш (қуруқ нон – чой билан овқатланиш, таомланишлар орасидаги узоқ танаффуслар), ишда, оиладаги асабийлашиш ва руҳий зўриқишлар, зарарли одатлар, спиртли ичимликлар ичиш ва чекиш кабилар сабаб бўлади.
Уйқу давомийлиги меъёри қанча бўлиши керак? Ухлаш куннинг қай пайтида фойдали, қайси маҳал зарарли?
Глаукома — кўз ички босими ортиб кетиши ва кўрув нерви зарарланишига олиб келадиган сурункали касаллик. Бунда кўрув нерви ҳужайралари ва нерв тўқималари нобуд бўлади. Оқибатда кўриш учун зарур бўлган кўз-мия ўртасидаги боғлиқлик аста-секин бузилиб боради. Кўз ҳамон нурни кўрса-да, лекин кўрув маълумотини мияга юбориш тизими бузилади.
Палов устига босилган саримсоқ таомга ўзгача таъм бағишлаб, иштаҳани очади. Унинг саломатликни мустаҳкамлаш ва касалликларни даволашдаги ўрни беқиёс. Бу неъмат дармондориларга бойлиги билан алоҳида аҳамиятга эга.
Тишни ўз вақтида ювиш, доимо тоза тутиш уни турли касалликлардан сақлайди. Тўғри парвариш қилинмаган тиш атрофида йиғилиб қоладиган тошлар эса нохуш ҳолатга сабаб бўлиши билан бирга, милкка ҳам салбий таъсир кўрсатади. Улардан фориғ бўлишнинг қандай усуллари мавжуд? Бу ҳақда стоматолог Мақсуд СУВОНОВ тавсиялари билан қизиқдик.
Кўз танамизнинг энг нозик аъзоси. Кичик эҳтиётсизлик билан унга шикаст етказиб қўйиш ҳеч гап эмас. Унинг қизариб, ёшланишини айримлар аҳамиятсиз қолдиради.
— Бир неча ойдан бери ошқозоним безовта қиляпти. Баъзан оғриқ кучаяди. Лекин овқатлансам ўтиб кетади. Бу ниманинг белгиси ва бундан қандай қутулса бўлади?
Нозима ЭЛМУРОДОВА,
Жиззах вилояти
Кўпчилик қўл-оёқ увушиши ва томир тортишидан шикоят қилади. Маълумотларга қараганда, 80 фоиз одамлар томир тортишидан азият чекаркан. Соғлом танада ҳам бу ҳолат учрайди. Бу қандай сабаблар билан юзага келади? Шифокор Ирода РУСТАМОВА буни шарҳлаб берди.
Ялпиз юртимизда ўсадиган энг шифобахш ва фойдали ўсимликлардан бири саналади.
Хориижий мамлакатларда кенг нишонланадиган, арчасиз ўтмайдиган «Рождество» 31 декабрь куни Янги йил байрамига уланиб кетади. Ҳар бир хонадон арча ясатади, чироқлар билан уйи атрофини безатади.
Латвиянинг Рига шаҳри марказида бутунлай қайта ишланадиган чиқиндилар – пластмасса, шиналар, электр чироқлардан ясалган ноодатий 9 метрлик арча ўрнатилди.
Жисми ва руҳи соғлом бўлган одамгина том маънода ўзини бахтли ҳис эта олади. Негаки, инсон учун энг катта бахт ва бойлик саломатлигидир.
Гуручнинг оқ, сарғиш, қизғиш рангда бўлиши барчамизга аён. Аммо, гуручнинг қора ранглисини кўрганмисиз? Ҳа, айнан қора гуруч! Келинг, гапни дастлаб ушбу маҳсулот ҳақидаги маълумотдан бошласак.
Кейинги йилларда Ўзбекистонда ўғил болалар кўпроқ туғилаётгани ҳақидаги хабарларга тез-тез кўзимиз тушмоқда. Сўнгги статистик маълумотларга кўра, жорий йилнинг дастлабки 9 ойи давомида мамлакатимизда 321 мингта қиз бола ва 343,6 мингта ўғил бола дунёга келган. Кўриб турганингиздек, ҳар 100 та қиз болага 107 та ўғил бола тўғри келяпти.
Анор юрак-қон томир тизими саломатлиги учун муҳим бўлган мевалардан биридир. B12 витаминининг кони экани ҳисобига қон босимини меъёрлаштиради, қон-томирлар деворини мустаҳкамлайди, эритроцит ва гемоглобин синтезида фаол иштирок этгани сабабли мия ва асаб тизимига ижобий таъсир қилади.
COVID-19 га қарши мРНК вакциналари саратон билан курашаётган айрим беморларнинг умрини узайтириб, касалликни даволашда самарали бўлиши мумкин.
«Мен шифокор эгнидаги оқ либосни нафақат касб белгиси, балки Ватанга чексиз садоқат рамзи деб биламан. Бундан буён ҳам шифокорнинг, ҳар бир тиббиёт ходимининг обрўсини ҳимоя қилиш, унга ҳар томонлама муносиб шароит яратиш эътиборимиз марказида бўлади».
