Душанба
15-Декабр 2025
Дарахтлар ҳаётимизда муҳим роль ўйнашини охирги йилларда кўп ва хўп такрорлаяпмиз. Улар карбонат ангидридни биз нафас олувчи кислородга айлантириб беради, иссиқ кунда салқинликни ҳадя этади, ширин меваларсиз, албатта, ҳаётимизни тасаввур қилиш қийин.
Ер юзида чучук сув ресурсларининг чегаралангани ҳақида яхши биламиз. Сайёрамизнинг 70 фоизини қоплаган 1,5 миллиард куб километр (1,54 квинтиллион тонна) сувнинг 97 фоизини океан ва денгизларнинг истеъмолга яроқсиз шўр сувлари, 2 фоизини музликларнинг сувлари ташкил этади.
Шаҳарларимизда қурилишлар авж олгандан авж оляпти. Баъзи ҳудудларда қурилиш ишлари қонунга зид ҳолда ўзбошимчалик билан нотўғри ташкил қилинаётгани бир қатор муаммоларга сабаб бўлмоқда.
Жазирама офтоб. Аномал иссиқ. Борадиган манзилингни кўзлаб автобус кутиш учун бекатга йўл оласан. Бекат, қани ўзи? Қаёққа қарама дўкон. Бекат-дўкон.
Кўплаб давлатларда ҳаво ҳарорати ташқарида ва офисда неча даражага етганда иш тўхтатилиб, ходимларга жавоб бериб юборилиши, қандай ҳаво ҳароратида иш вақти қисқартирилиши аниқ-тиниқ белгилаб қўйилган.
Бу саволларга жавоб излар эканмиз, дарахтларга қирон келтиришнинг асосий сабабчилари маҳаллий раҳбариятдан бошқа ҳеч ким эмаслигини англаб етгандай бўламиз. Негаки, бирон бир ҳудудда ҳеч бир фуқаро на ҳоким, на сектор раҳбари топшириғидан четга чиқиб дарахт тугул, битта гулни ҳам юлиб ташлашга журъат қилолмайди. Бу исбот талаб қилмайдиган аксиома.
Мутахассисларнинг фикрига кўра, сомон пояларни ёқмасдан туриб такрорий экин экиш учун ерларни ҳайдаш шарт эмас, сомон ва тўкилган бошоқлар йиғиб олингач, ерларга сув югуртириб, экин экиладиган қаторлар юмшатилиши эвазига ҳар қандай экин экиш мумкин экан.
Ҳозирги жазирамада ҳеч бўлмаганда кунига икки марта газланмаган оддий сув сотиб оляпмиз. Ярим литр сувнинг нархи эса ўртача икки-уч минг сўм. Бундан чиқадики, бир литр оддий сув олти минг сўмга айланяпти. Зўр-а?..
Бугунги кунда шаҳарлар ҳавосининг ифлосланишида автомобилларнинг «ҳисса»си катта. Тадқиқотлар шуни кўрсатганки, биринчи ўринда тоза ҳавони завод ва фабрикалар энг кўп заҳарлаётган бўлса, иккинчи ўринда автомобиллар туради.
Шундай экан, ўртача баҳоси тўрт минг сўм бўладиган бир килограм картошка етиштириш учун беш юз литр сувни исроф қилгандан кўра, ўша беш юз литр сувни чет давлатларга экспорт қилиб, уч миллион даромад қилганимиз ва мазкур даромаддан бир килогармм эмас ўн килограмм, юз килограмм картошка сотиб олганимиз арзонроқ тушмайдими? Нима қиламиз ҳаммамиз бир-биримизни тергаб, сувни тежаб ишлатишга чорлаб, яна бекордан-бекорга сувни ерга оқизиб.
«Яшил макон» лойиҳаси доирасида 2 миллиондан ортиқ экилмаган кўчатлар ҳисоботга «экилди» деб қўшиб ёзилган. Шунингдек, суғориб бўлмайдиган жойларга 7,3 миллион туп ниҳол ўтқазилган, экилган 1,8 миллион туп кўчатни сақлаш ва парваришлаш учун тегишли масъуллар белгиланмаган.
ёхуд aнъaнa дaрaжaсигa етиб келгaн иллaт
Ҳафта давомида Қашқадарё вилоятининг айрим туманлари, Самарқанд, Навоий, Сурхондарё, Бухоро вилоятларида кузатилган кучли шамол ва чанг тўзонлари яна бир бор экологик муаммолар шундоққина бурнимизнинг тагигача етиб келганидан огоҳлантирмоқда.
Дунё ҳамжамиятини тобора жадаллашиб бораётган иқлим ўзгаришлари ташвишга солмоқда. Мутахассислар глобал исиш абадий музликларнинг эриши ва уммон сатҳининг кўтарилишига сабаб бўлаётгани борасида бонг уришмоқда.
Жиззах вилояти ўзининг бетакрор табиати, бой флора ва фаунаси, ажойиб табиати билан етти иқлимга машҳур. Зомин тоғларининг мусаффо, дилларга дармон бўлувчи ҳавосию Бахмалнинг нақш олмалари қадим-қадимдан шоир ва ёзувчилар ижодида баланд руҳда тараннум этилган.
Хориижий мамлакатларда кенг нишонланадиган, арчасиз ўтмайдиган «Рождество» 31 декабрь куни Янги йил байрамига уланиб кетади. Ҳар бир хонадон арча ясатади, чироқлар билан уйи атрофини безатади.
Латвиянинг Рига шаҳри марказида бутунлай қайта ишланадиган чиқиндилар – пластмасса, шиналар, электр чироқлардан ясалган ноодатий 9 метрлик арча ўрнатилди.
Жисми ва руҳи соғлом бўлган одамгина том маънода ўзини бахтли ҳис эта олади. Негаки, инсон учун энг катта бахт ва бойлик саломатлигидир.
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутатларининг жойларда аҳоли билан мулоқот қилиши, муаммоларини ўрганиши ва тизимли ҳал этиш йўлидаги саъй-ҳаракатлари ижтимоий-иқтисодий дастурлар ижроси юзасидан жамоатчилик назоратини ўрнатиш ҳамда халқ манфаати ва фаровонлигини янада оширишга хизмат қилади.
Президент ҳузурида экологик барқарорлик ва қиш мавсумига тайёргарлик масалалари муҳокама қилинди
Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёевнинг ташаббуси билан 2023 йил апрелда умумхалқ референдуми асосида Янги Ўзбекистоннинг янгиланган Конституцияси қабул қилинган эди.
Айни кунларда жамоатчиликнинг пойтахтдаги ҳаво сифати, унинг одамлар саломатлиги ва ҳаётига таъсири бўйича хавотирлари ортиб, муҳокамаларга сабаб бўляпти. Куни кеча Ўзбекистон Экология ва иқлим ўзгариши миллий қўмитаси Тошкент шаҳрида ҳаво ифлосланишининг сабаблари ва таркиби, шунингдек, вазиятни яхшилаш режалари тўғрисидаги маълумотларни тақдим этди.
Кеча Олий Мажлис Қонунчилик палатасининг навбатдаги мажлиси бўлиб ўтди. Анъанага кўра, аввало фракцияларда муҳокама қилинган қонун лойиҳалари мажлисда яна бир бор атрофлича кўриб чиқилди, зарур нормалар мустаҳкамланди.
