Полвон бўйи рош эмас, абгор экан..
«Полвон бўйи рош экан, Ёрим қаламқош экан...»
Тиббиёт муассасаларидан чиқадиган чиқиндилар табиат учун ҳам, инсонлар учун ҳам хавфли бўлган чиқиндилар сирасига киради. Йиллар давомида атроф-муҳит учун жиддий хавф туғдирадиган тиббий чиқиндиларни йўқ қилиш масаласи, айниқса, пандемиядан кейинги даврда, дунё миқёсида долзарб муаммога айланди.
Кўчалар, хиёбонлар, дарахтзорлар орасида ётган пластик идишлар, қоғоз парчалари ёки бошқа чиқиндилар нафақат кўнгилни хира қилади, балки атроф-муҳитга ҳам жиддий зарар етказади.
Бугун, йўқолиб кетиш хавфи остида турган ёввойи фауна ва флора турларининг халқаро савдоси тўғрисидаги конвенция (CITES CoP20) иштирокчилари конференциясининг 20-йиғилиши очилишига 100 кун қолганида Ўзбекистон «CITES 50 йиллиги Самарқандда: табиат ва инсонлар ўртасидаги кўприк» номли тадбирнинг расмий шиорини эълон қилди.
Инсон яшамоғи учун энг зарур бўлган неъматларнинг аввалида ҳаво ва сув туради. Ҳавони нималигини биламиз, ундан нафас оламиз, бироқ кўра олмаймиз. Лекин тирик одам борки, уйқудан кўз очгандан, токи ухлаб қолгунига (баъзан уйқу орасида ҳам) унга муҳтожлик сезади. Бу – сув.
Маиший чиқиндилар масаласи бугун нафақат экология, балки иқтисодиёт ва аҳолининг турмуш сифати билан бевосита боғлиқ. Ҳар йили мамлакатимизда 14 миллион тоннага яқин чиқинди ҳосил бўлиши соҳага замонавий ёндашувларни жорий этишни тақозо қилади.
НАСА космик тадқиқотлар илмий марказидаги «Асалари» номли деворий суратда шундай деб ёзилган:
Шу кунларда «Sea Breeze Uzbekistan» умуммавсумий курорт мажмуаси лойиҳаси ижтимоий тармоқларда асосий мавзулардан бири бўлиб турибди. Муҳокамаларда билдирилаётган фикрларни синчиклаб кузатган киши борки, одамларнинг мазкур лойиҳага катта хавотир билан қараётганини кўради.
балки унумдор, серҳосил ерларда қурилиш қилишга ҳам чеклов жорий қилиш вақти келди
Жорий йил август ойи юртимизда «Аҳолининг экологик маданиятини юксалтириш ойлиги» сифатида ўтказилмоқда. Ушбу ташаббус доирасида ҳудудларда чиқиндиларни саралаш, қайта ишлаш ва экологик тозаликни таъминлашга қаратилган қатор тадбирлар амалга оширилмоқда.
Фракциямизнинг кечаги мажлисида «Шаҳарсозлик реновацияси тўғрисида»ги қонун лойиҳасини дастлабки тарзда муҳокама қилдик.
Ўзини оқловчилар кўп, айбдор эса йўқ...
Ҳаммамизга маълум, 19 июль куни Навоий шаҳрини заҳарли тутун қоплади. Шаҳарда яшовчиларга кўра, тутун ўткир ҳидли бўлиб, аксарият кишиларда нохуш йўтал қўзғаган. Мурожаатчиларга кўра, заҳарли тутун эрта тонгдан шаҳарни қоплаб олган.
Инсоният табиатга нисбатан қандай муносабатда бўлса, у келажакда ҳам худди шундай муносабатга дуч келади. Афсуски ўтган асрнинг сўнгги ўн йилликларида табиат неъматларига бўлган шафқатсиз муносабат бугунги авлодга кўплаб оғир экологик муаммоларни мерос қолдирди.
Сўнгги йилларда дунё эътиборини тортган энг йирик муаммолардан бири – иқлим ўзгариши. Атроф-муҳитнинг ифлосланиши, табиий ресурсларнинг камайиши ва биохилма-хилликнинг йўқолиши нафақат сайёрамиз, балки инсон тақдири учун ҳам хавотирли қўнғироқ сифатида янграмоқда.
Хориижий мамлакатларда кенг нишонланадиган, арчасиз ўтмайдиган «Рождество» 31 декабрь куни Янги йил байрамига уланиб кетади. Ҳар бир хонадон арча ясатади, чироқлар билан уйи атрофини безатади.
Латвиянинг Рига шаҳри марказида бутунлай қайта ишланадиган чиқиндилар – пластмасса, шиналар, электр чироқлардан ясалган ноодатий 9 метрлик арча ўрнатилди.
Жисми ва руҳи соғлом бўлган одамгина том маънода ўзини бахтли ҳис эта олади. Негаки, инсон учун энг катта бахт ва бойлик саломатлигидир.